شهر العلاء بهائی
خوردن و
آشامیدن ممنوع !
در فرقه بهاییت مسأله روزه مطرح است و بهاییان در آخرین ماه سال
بهایی معروف به شهرالعلاء ،از طلوع تا غروب خورشید از خوردن و آشامیدن پرهیز
میکنند و روزه میگیرند و در این فرقه روزه ، مبارزه با هوای نفس معرفی شده است
ماه صیام بهایی
هدف از بعثت پیامبران رشد انسان ها به وسیله احکام و
قوانین دین و اصول زندگی است . انبیاء آمده اند تا شیوه تعهد و اطاعت و بندگی را
به مردم بیاموزند و سلسله ای از دستورات را در اختیار مردم قرار دهند تا از این
راه مشکلات مادی و معنوی مردم حل بشود و در اداره امور زندگی با مانعی
روبرو نشوند و از مسیر حق منحرف نشوند
.
روزه یکی از احکامی است که تنها در دین اسلام مطرح نیست
بلکه در ادیان دیگر مثل مسیحیت ، یهود و زرتشت بوده است . برای اینکه انسان بر نفس
خود مسلط شود، تا از او کار بد سر نزده و به امور نیک بپردازد احتیاج به تمرین
دارد. بهترین برنامه تمرینی که اسلام برای انسان معین کرده: «کُتِبَ عَلَیْکُمُ
الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَی الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ، لَعَلَّکُمْ
تَتَّقُونَ»[1] انسان برای اینکه از فجور به تقوا، و از بی بند و باری به انضباط و
خودپایی و خودنگهداری و تسلط بر نفس تغییر وضعیت دهد روزه بهترین برنامه تمرینی
است که می تواند داشته باشد
جالب اینکه حق بودن و حق گرایی به عنوان یک ارزش، حتی
اهل فساد و بطلان را به سوی آن می کشاند تا از آن نمد، کلاهی نیز برای خود بسازند
و مردم ساده دل را با فریب و نیرنگ همراه خود کنند و بهره و سود دنیوی خود را از
این طریق دوچندان برگیرند . در فرقه بهاییت هم روزه مطرح است و بهاییان در آخرین
ماه سال بهایی معروف به شهرالعلاء ، از طلوع تا غروب خورشید از خوردن و آشامیدن
پرهیز میکنند و روزه میگیرند و در این فرقه روزه مبارزه با هوای نفس معرفی شده است !
روزه در فرقه بهایی دارای خصوصیات ویژه ای میباشد که" بهاءالله"پیامبر یا خدای این فرقه از جهاتی حال پیروان خود را در مورد روزه رعایت کرده است که به نمونه هایی از آنها اشاره میکنیم:
1.سی روز روزه در اسلام تبدیل به نوزده روز شده است.[2]
2.ایام روزه در معتدل ترین فصل (از لحاظ مدت) قرار داده شده است. [3]
3.از جهت هوا نیز(گرما وسرما) رعایت شده است.
4.ابتدای روزه را طلوع آفتاب قرارداده است،که تقریبا یک ساعت و نیم کمتر از روزه مسلمانان است.
در اقدس میگوید:"کفّوا انفسکم عن الاکل والشرب من
الطلوع الی الافول ایامکم ان یمنعکم الهوی عن الذی قدر فی الکتاب"(ازخوردن
وآشامیدن خودداری کنید ازابتدای طلوع آفتاب تا هنگامی که غروب میکند ومبادا که هوی
نفس شما را از این فضیلت مانع بشود.) [4]
گویا در این حکم ،ازافرادی که هنگام طلوع آفتاب ازخواب
بر میخیزند حمایت شده است .با توجه به این حکم زمان روزه نیز در حدود یک ساعت ونیم
کوتاهتر میشود و چون پیروان او در طلب و جستجوی روحانیت نبودند ،از موقع بین
الطلوعین نیز صرف نظر شده است.
5.از افرادی که بالای 70 سال دارند و کسانی که مشاغل سخت و طاقت فرسا دارند ،مسافر ،مریض،زن باردار و زنی که بچه شیرخوار دارد روزه راساقط کرده است.[5]
6.مبطلات روزه فقط خوردن و آشامیدن است و کارهای دیگر مثل مقاربت ، سر درآب فرو بردن و... مبطل روزه نیست.
7.عدم توجه به معنویات و آن چه سبب خود سازی انسان میشود
8.عدم توجه به توبه از گناهان در این ماه
9. عدم توجه به احسان به دیگران و خیرات در ایام روزه داری
آری بهاءالله درتمام موارد ودر همه جا جانب مردم هوا و هوس و نفس پرست را رعایت کرده است ومعنای جدیدی از مبارزه با هوای نفس ارائه داده است که به مختصری از آن که در کتاب رساله سوال و جواب یا همان گنجینه حدود و احکام اشراق خاوری آمده است میپردازیم
" ای سائل، صوم عبارت از کفّ نفس است از جمیع
مأکولات و مشروبات. دخان از جمله مشروبات است و انسان نباید لسان را به ظلمات
فظیعه بیالاید و البهاء علیک." [6]
در صورتی که ایّام محرّمه (مانند اعیاد یا روز شهادت حضرت باب) در این ماه واقع شود، روزه در آن روز واجب نیست.[7]
" اگر عید مولود و یا مبعث در ایام صیام واقع شود حکم صیام در آن یوم مرتفع است" [8]
در پایان برای اطلاع بیشتر خوانندگان عزیز به گوشه ای از حکمت های تشریع روزه از طرف خداوند و لطف و برکاتی که شامل بندگان میشود اشاره میکنیم ؛ اگر چه روزه برای سلامتی انسان بسیار مفید است امّا در حقیقت حکمت عبادت بودن روزه چیست؟ اگر هدف از روزه، فقط سلامتی انسان بود باید در این ماه انسان به خوردن غذاهای مقوّی و انجام ورزش توصیه می شد. تا جسم انسان هم برای میدان جهاد آمادگی بیشتری بیابد و هم در عرصه تولید و کار و کشاورزی توانایی دو چندانی به دست آورد. پس آشکار است که راز عبادت روزه و حکمت سختی های آن، چیز دیگری است.
برای فهمیدن این مهم فرازهای آغازین دعای شریف امام سجاد صلوات الله علیه در هنگام ورود به ماه رمضان را که در کتاب شریف صحیفه سجادیه موجود میباشد تقدیم میکنیم:
«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَلْهِمْنَا مَعْرِفَةَ فَضْلِهِ وَ إِجْلالَ حُرْمَتِهِ» امام سجاد(ع) از آغاز دعا تا این فراز، حمد الهی را انجام دادند و از این فراز درخواست از خدا را آغاز می فرمایند. اولین درخواست این است: خدایا به من معرفت فضل و شرف این ماه و بزرگداشت احترام این ماه را، الهام کن.
«وَ التَّحَفُّظَ مِمَّا حَظَرْتَ فِیهِ» خود نگه داری از آن چیزی که تو از آن منع کردی را به ما عنایت فرما. این فراز اشاره به این دارد که روح روزه، خودداری کردن از چیزهایی است که خدا نهی کرده است. در اینجا منظور نهی تنزیهی است. گاهی نهی، تحریمی و گاهی نهی، تنزیلی است. خوردن و آشامیدن حرام نیستند اما در ماه رمضان حرام شده اند. به این نوع از نهی، نهی تنزیهی می گویند.
«وَ أَعِنَّا عَلَی صِیَامِهِ بِکَفِّ الْجَوَارِحِ عَنْ مَعَاصِیکَ» ما را یاری فرما تا روزه را به بهترین شکل انجام دهیم، آنگونه که از همه گناهان دوری کنیم. در این فراز تنها به مفطرات روزه اشاره نمی کند بلکه یک مرحله بالاتر از روزه عادی را در نظر دارد و آن حفظ همه اندام های بدن از هرگونه گناه است.
«وَ اسْتِعْمَالِهَا فِیهِ بِمَا یُرْضِیکَ» یاری فرما
تا اندام ها و قوای خود را، در راهی که موجب رضایت توست بکار بریم.
«حَتَّی لا نُصْغِیَ بِأَسْمَاعِنَا إِلَی لَغْوٍ» بر ما
عنایت فرما تا به سخن بیهوده گوش نسپاریم. «لغو» در فارسی به «بیهوده» و «یاوه»
معنا شده است. از خدا می خواهیم تا به حرف یاوه گوش نسپاریم. کمترین آن این است که
به محرمات و گناهان و حرف های بیهوده و موسیقی حرام گوش نسپاریم.
«وَ لا نُسْرِعَ بِأَبْصَارِنَا إِلَی لَهْوٍ؛» از تو
یاری می خواهیم تا دیدگان ما را از دیدن سرگرمی های بیهوده باز داری تا از یاد تو
باز نمانیم.
«وَ حَتَّی لا نَبْسُطَ أَیْدِیَنَا إِلَی مَحْظُورٍ»
یاری کن تا دستمان را به گناه نیالائیم.
«وَ لا نَخْطُوَ بِأَقْدَامِنَا إِلَی مَحْجُورٍ» و با خطا و اشتباه در مسیر ممنوع گام ننهیم.
«وَ حَتَّی لا تَعِیَ بُطُونُنَا إِلا مَا أَحْلَلْتَ» یاری فرما تا درون ما جز از آنچه تو حلال فرمودی، لبریز نگردد.
«وَ لا تَنْطِقَ أَلْسِنَتُنَا إِلا بِمَا مَثَّلْتَ» زبانمان جز آنچه توبیان فرمودی و فرمان دادی، چیزی نگوید.
«وَ لا نَتَکَلَّفَ إِلا مَا یُدْنِی مِنْ ثَوَابِکَ»
یاری فرما تا در پی چیزی جز آنچه افزونی ثواب و مصونیت عقاب تو در آن باشد، نرویم.
[9]
.............................................................
پی نوشت
:
1.سوره مبارکه بقره آیه 183
2.بیان،باب هیجده از واحد هشتم.
3.مبین ص74، سطر1
4.اقدس ص7،سطر3
5.اقدس ص6،سطر17
6.گنجینه حدود و احکام ص 45
7.گنجینه حدود و احکام ص 46
8.گنجینه حدود و احکام ص 49
-کتاب
شریف صحیفه سجادیه دعای449.
